Styryjska sałatka ziemniaczana z olejem dyniowym

   Bohaterem dzisiejszego posta jest olej z nasion dyni. Olej dyniowy pochodzi ze Styrii (kraj związkowy w południowej Austrii), w Polsce jest mało znany, choć dostępny w sklepach eko i dużych sieciach handlowych. Nie należy do najtańszych, ale warto wydać kilkadziesiąt złotych, bo to jeden z najzdrowszych i najszlachetniejszych olejów.

Olej ten tłoczony na zimno z nieprażonych pestek dyni jest ciemnozielono-brązowy, ma orzechowo-dymny zapach i smak. Olej dyniowy oprócz wyśmienitego smaku, jest również źródłem: dużych ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy E, B1, B2, B6, A, C i D oraz potasu, selenu, cynku i fitosteroli.

Styryjczycy stosują olej z dyni jako dodatek do wielu dań. Jego orzechowy smak dodaje charakteru sałatkom, sałatom, zupom, daniom z makaronem, fasolą i deserom (np. lodom śmietankowym). Można go także podawać, tak jak oliwę z oliwek z kromką dobrego chleba lub chrupiącej bagietki.

   Gdy gdzieś wyjeżdżam, z zapałem próbuję regionalnych dań, szukając nowych smaków. Będąc z wizytą u mojej Siostry, która mieszka w Styrii, miałam okazję spróbować potraw z olejem dyniowym. I od tej pory jestem wielką fanką tego oleju. 

W każdym styryjskim zajeździe i gospodzie jest bar sałatkowy, a tam obowiązkowo znajdziemy plastry gotowanych ziemniaków, gotowaną fasolę, pikle oraz olej dyniowy i ocet jabłkowy. Próżno szukać tam kebabu czy pizzy. Austriacy bardzo cenią i promują lokalne produkty. Przy gasthofach (zajazdach) działają małe sklepiki, w których można kupić produkty regionalne. 
Uroczą opowieść o Styrii i oleju dyniowym możecie przeczytać tutaj.

Kuchnia styryjska jest ,,kuchnią ubogich", opartą na niewyszukanych produktach i taka jest dzisiejsza sałatka - prosta i smaczna.

Olej dyniowy ma tylko jedną wadę - jest niespieralny z ubrań;)

Butelka z olejem dyniowym

Składniki:

• 4 średnie ziemniaki sałatkowe
• 1 cebulka szalotka
• 1/2 szklanki zielonej fasolki
• 1/2 szklanki białej fasoli (z puszki lub gotowanej)
• plastry bekonu
• sól, świeżo mielony czarny pieprz, mielona wędzona papryka - do smaku
• kilka gałązek szczypiorku
• 3-4 łyżki oleju dyniowego
• ewentualnie 1/2 łyżki octu jabłkowego

Marynata do ziemniaków i szalotki:

• 1 łyżeczka soli
• 3 łyżeczki cukru trzcinowego
• 4 łyżeczki octu jabłkowego
• 250 ml wody (1 szklanka)

Przygotowanie:

• Zmieszać składniki marynaty.
• Ziemniaki ugotować w skórkach. Gdy będą jeszcze ciepłe, obrać ze skórek, pokroić na plastry o grubości 0,5 cm dodać szalotkę pokrojoną w cienkie plasterki - zalać marynatą. Ziemniaki odstawić do lodówki na kilka godzin.
• Ziemniaki i szalotkę odcedzić na sicie z marynaty. 
• Zieloną fasolkę ugotować do miękkości. 
• Białą fasolkę odcedzić z zalewy.
• Bekon zrumienić na suchej patelni, a następnie przełożyć na ręcznik papierowy.
• Składniki sałatki ułożyć na talerzu, lekko posolić, oprószyć pieprzem i papryką oraz posypać szczypiorkiem.
• Sałatkę skropić olejem dyniowym lub mieszanką oleju dyniowego i octu jabłkowego.

Smacznego

Chili con carne

Chili con carne, to bardzo smakowita i sycąca potrawa jednogarnkowa. Potrawę gotuje się z fasoli (czerwonej, czarnej lub białej), mielonego mięsa i papryki (zwykłej i chili) - to baza. Pozostałe dodatki zależą od upodobań kucharza. W mojej propozycji chili con carne jest przyprawione sporą ilością aromatycznych i pikantnych przypraw. Dodałam 1 papryczkę chili ponieważ potrawę jadło również dziecko, jednak uważam, jeszcze smaczniej byłoby z dodatkiem dwóch papryczek.
Przepis na pyszne, wegańskie chili sin carne (chili bez mięsa) znajdziesz tutaj.

Składniki:

• 50 dkg mielonego mięsa wołowego
• 1 marchewka
• 1 czerwona papryka
• 1 papryczka chilli (wersja lekko ostra) 2 papryczki (wersja właściwa;)
• 2 cebule
• 4 ząbki czosnku
• 40 dkg czerwonej fasoli z puszki lub gotowanej
• 20 dkg kukurydzy z puszki
• 1 puszka pomidorów bez skórki
• 2 łyżki koncentratu pomidorowego
• 300 ml bulionu wołowego
• 1 łyżeczka wędzonej, mielonej papryki
• 1,5 łyżeczki kuminu
• 1,5 łyżeczki oregano
• 1,5 łyżeczki tymianku
• 1 łyżeczka mielonej kolendry
• 0,5 łyżeczki czarnego pieprz 
• 1-2 łyżeczki cukru trzcinowego
• sól do smaku
• 2 łyżki oleju 
• kilka gałązek kolendry lub natki pietruszki
• utarty ser (dowolny długodojrzewający)

Przygotowanie:

• Na oleju podsmażyć cebule pokrojone w kostkę, następnie dodać mięso mielone. Smażyć na dużym ogniu, aby mięso zrumieniło się.
• Dodać marchewkę pokrojoną w kostkę, drobno pokrojone chili i czosnek oraz koncentrat pomidorowy, pomidory i bulion wołowy. Gotować ok. 20 minut do miękkości składników.
• Dodać paprykę pokrojoną w kostkę, odsączone z zalewy: kukurydzę, czerwoną fasolę i gotować jeszcze ok. 10 minut.
• Dodać paprykę wędzoną, kumin, oregano, tymianek, kolendrę, pieprz, cukier. Gotować ok. 5 minut, ewentualnie doprawić do smaku solą. 

Potrawę podawać z ryżem, plackami kukurydzianymi, białym pieczywem, posypaną kolendrą  lub natką pietruszki i utartym serem.

Smacznego

Żurek staropolski

Żurek staropolski dzięki dodatkowi kwasu z ogórków kiszonych jest nieco inny niż typowy żurek. Połączenie kwasu z ogórków i zakwasu żytniego daje ciekawy efekt, wzajemnego przenikania i uzupełniania smaków. Jeśli nie ugotujecie tego żuru na Święta, spróbujcie w dzień powszedni - jest pyszny.

Składniki:

• 30 dkg białej kiełbasy
• 1 litr bulionu wołowego
• 1 szklanka zakwasu żytniego (przepis tutaj)
• 1 szklanka kwasu z kiszonych ogórków
• 1/4 szklanki śmietany 18%
• 2 ząbki czosnku
• 1 łyżeczka mielonej kolendry lub pieprzu ziołowego
• 4 ziarenka ziela angielskiego
• 3 liście laurowe
• 1 mała cebula
• 1 płaska łyżka majeranku
• sól, pieprz czarny do smaku

Przygotowanie:

• Zagotować bulion, dodać białą kiełbasę (całą). Ugotować kiełbasę na wolnym ogniu i wyjąć z garnka.
• Następnie dodać do bulionu, zakwas żytni, kwas z ogórków, liście laurowe, ziele angielskie i rozkrojony na pół czosnek i cebulę.
• Gotować 15 minut na wolnym ogniu.
• Do filiżanki wlać łyżkę wazową zupy i dodać śmietanę, dokładnie zmieszać i dodać do zupy.
• Pod koniec gotowania przyprawić żur kolendrą, majerankiem, solą i pieprzem, wyłączyć gaz i pozostawić jeszcze kilka minut w garnku przykrytym pokrywką, aby przyprawy ,,zaparzyły się" i oddały smak i aromat.
• Żurek podać z pokrojoną w plastry, białą kiełbasą.

Smacznego

Zakwas żytni na żurek

Zbliża się Wielkanoc, więc czas na świąteczne przepisy. Przygotowanie zakwasu na żurek jest niezwykle proste, zabiera kilka chwil. Wystarczy zmieszać mąkę z wodą i po kilku dniach zakwas jest gotowy. Dla polepszenia smaku zakwasu warto dodać przyprawy, takie jak podaję w przepisie.

Aby przyspieszyć proces fermentacji można dołożyć do zakwasu skórkę z chleba razowego na zakwasie lub dolać łyżkę soku z kiszonych ogórków. Ja nie dokładam ,,przyspieszaczy" kwaszenia i zakwas zawsze się udaje. Im dłużej zakwas stoi w ciepłym miejscu, staje się coraz kwaśniejszy.

Po ukiszeniu należy rozlać zakwas do butelek, szczelnie zamknąć i przechowywać w lodówce. 

Zupa brokułowo-serowa z popcornem

Zupa brokułowo-serowa ma delikatny śmietankowo-warzywny smak. Trudno zorientować się, że jej głównym składnikiem jest nielubiany przez wiele dzieci - brokuł. Warzywne zupy krem z dodatkiem żółtego sera lub serka topionego, to dobry pomysł na przemycenie warzyw do menu małych niejadków.

Mój syn jada szkolne obiady i stwierdził, że wiele dzieci nie lubi i nie je zup. Wyjątkiem była zupa podana z popcornem - jadły ją wszystkie dzieci;) 

Do zupy dodałam pyszny, domowy popcorn uprażony z niewielką ilością klarowanego masła. Nie polecam gotowego popcornu kupionego w sklepie, jest mało chrupki, tłusty i bardzo słony.

Składniki:

• 1 brokuł
• 1 marchew
• 4 płaskie łyżki tartego sera grana padano lub 4 rożki śmietankowego serka topionego
• 1,5 litra bulionu drobiowego (niezbyt słonego)
• 2-3 łyżki śmietanki do zupy (30%)
• popcorn 

Przygotowanie:

• Zagotować bulion i dodać bardzo drobno pokrojoną marchew. Z brokuła odkroić łodygę, ja nie używam tej części brokuła, ale można ją drobno pokroić i dodać do zupy. Pozostałą część brokuła pokroić na małe różyczki i dodać do garnka.
• Zupę gotować do czasu, aż składniki będą miękkie.
• Następnie dodać tarty ser i śmietankę, gotować jeszcze kilka minut do rozpuszczenia sera.
• Po przestudzeniu zmiksować zupę. Jeśli będzie potrzeba doprawić solą.

• Popcorn - uprażyć ziarna kukurydzy (suszone ziarna na popcorn) w garnku z dodatkiem klarowanego masła lub oleju rzepakowego.

Smacznego

Gravlax a la tuńczyk

Pierwsza wersja gravlax'a jaką przygotowałam (przepis tutaj) była bardzo udana. Łosoś marynowany okazał się smaczniejszy niż wędzony. Tym razem do marynaty dodałam surowego buraczka, aby zabarwić nieco łososia. Gdyby ryba marynowała się kilka godzin, sok z buraków zabarwiłby tylko wierzchnią część płata ryby. Taki efekt chciałam osiągnąć - różową ,,skórkę" na pomarańczowym łososiu. Jednak w ferworze feryjnych wydarzeń o łososiu w lodówce, zapomniałam aż na 5 dni. Tak długo marynowany łosoś, za sprawą buraka, nabrał lekko słodkiego smaku i pięknego czerwonego koloru. Do złudzenia przypominał różowo-czerwonego surowego tuńczyka. Obejrzyjcie zdjęcia i efekt oceńcie sami ;)

Gravlax'a podałam skropionego sokiem z cytryny z ciemnym chlebem i chrupkim pieczywem.

Składniki:

• filet z łososia ze skórą (70 dkg) 
• 1 mały burak (surowy)
• 1/2 pęczka koperku
• sól i drobny cukier zmieszane w proporcjach - 2 łyżki soli : 3 łyżki cukru
• sok z 1/2 cytryny
• 1/2 łyżeczki czarnego mielonego pieprzu

Przygotowanie:

• Łososia oczyścić i usunąć ości, zamrozić na min. 1 godzinę w zamrażalniku.
• Rozmrozić rybę i natrzeć z obu stron sokiem z cytryny i mieszanką soli, cukru i pieprzu. 
• Następnie obsypać  z obu stron posiekanym koperkiem i wiórkami utartego na tarce buraka. 
• Należy zużyć wszystkie składniki marynaty, choć może się wydawać, że jest ich za dużo (szczególnie soli i cukru).
• Tak przygotowany filet owinąć w kilka warstw folii spożywczej, ułożyć na płasko w pojemniku i obciążyć z góry. Wstawić do lodówki na kilka godzin  do 5 dni.
• Wybierając pojemnik do przechowania ryby trzeba pamiętać, że z ryby zacznie wypływać płyn, więc nie powinien to być płaski talerz. Użyłam dwóch dużych pojemników do przechowywania żywności, w jednym umieściłam rybę w folii, a drugi postawiłam na rybie, i przycisnęłam słoikiem z wodą.
• Po kilku dniach marynowania, odwinąć rybę z folii i oczyścić ją z marynaty przy pomocy ręcznika papierowego.
• Jeśli płat ryby jest gruby, to kroimy go po przekątnej do skóry, na cienkie plastry. Jeśli płat jest niezbyt gruby, trzeba zdjąć z niego skórę i kroić na plastry.
• Przed podaniem skropić sokiem z cytryny.

Smacznego

Prasowanka z białej kapusty. Krótka kiszonka z kapusty.

Prasowanki warzywne robię od kilku lat, na przepis na nie trafiłam ucząc się gotowania wg Pięciu Przemian.

Prasowanka, to mieszanka posolonych warzyw, które w procesie przygotowania zostają lekko sprasowane. Do przygotowania prasowanki można użyć: białej kapusty, kapusty pekińskiej, marchwi, pietruszki, dymki, rzodkiewki, białej rzodkwi, ogórków. 

Poszatkowane lub starte na tarce warzywa, lekko się soli, ugniata i pozostawia przykryte, obciążonym  talerzykiem - 30 minut do kilkunastu godzin. Po kilku godzinach otrzymujemy bardzo smaczną, lekką kiszonkę. Najczęściej prasowankę przygotowuję godzinę przed obiadem i podaję z olejem lnianym. Zawsze dodaję trochę oleju, aby witaminy rozpuszczane w tłuszczach, miały szansę być przyswojone przez organizm;)

Tak przygotowana surówka jest źródłem minerałów, witamin, laktobakterii, dzięki czemu wspomaga układ trawienny i przemianę materii.

Prasowanka z białej kapusty z olejem lnianym

Prasowanka z białej kapusty z majonezem

Warzywa poszatkowane i ugniecione z solą

Warzywa pod obciążeniem;)

Składniki:

• 1/3 małej główki białej kapusty
• 1 duża marchew
• szczypiorek z 1 dymki
• kilka gałązek koperku
• kilka gałązek natki pietruszki
• 2 łyżki majonezu (do wersji drugiej)
• 3 łyżki oleju lnianego lub oliwa (do wersji pierwszej)
• 1 płaska łyżeczka soli
• pieprz mielony do smaku

Przygotowanie:

• Kapustę poszatkować bardzo drobno, marchew zetrzeć na tarce o grubych oczkach, szczypiorek drobno posiekać.
• Przełożyć warzywa do miski, posypać solą i mocno ugniatać przez kilka chwil.
• Warzywa w misce przykryć talerzykiem i obciążyć od góry. Pozostawić na minimum 30 minut, aż warzywa puszczą sok.
• Rozdzieliłam sprasowane warzywa na dwie części i zrobiłam dwie wersje surówki.
• Do jednej części warzyw dodałam natkę pietruszki, pieprz i olej lniany.
• Do drugiej części warzyw dodałam koperek, pieprz, majonez i trochę czerwonej papryki.

Smacznego

Sałatka z fenkułem i orzechami

Sałatka z fenkułem jest bardzo lekka, o delikatnym cytrynowo-anyżkowym smaku. 

Składniki na porcję dla 1 osoby:

• 1/2 małego fenkułu
• 1/2 średniego słodkiego jabłka
• 2-3 rzodkiewki
• 8 połówek orzechów włoskich
• 12 orzechów nerkowca
• kawałek sera gorgonzola lub rokpol (ok. 2 łyżki)

marynata do fenkułu: 1-2 łyżki soku z cytryny, 2 szczypty soli

Sos do sałatki:

• 2 łyżki soku z cytryny
• 1 łyżeczka miodu
• 2-3 szczypty soli
• 4 łyżki oliwy z oliwek lub oleju słonecznikowego
• 
  

Przygotowanie:

• Fenkuł pokroić na paseczki, dodać składniki marynaty, lekko ugnieść i pozostawić 20 minut pod przykryciem.
• Jabłko oczyścić z gniazda nasiennego, pokroić w cienkie plasterki. Rzodkiewki również pokroić w cienkie plasterki.
• Orzechy włoskie posiekać  na mniejsze kawałki. Orzechy można krótko podprażyć na suchej patelni, aby były bardziej chrupkie i bardziej wyraziste w smaku.
• Fenkuł odcisnąć z marynaty i zmieszać z pokrojonymi składnikami.
• Wymieszać sałatkę z sosem i przełożyć na talerz.
• Posypać sałatkę kawałkami sera i orzechami.

Smacznego

Congee - zupa ryżowa

Z informacjami o congee spotkałam się wielokrotnie, przeglądając książki o gotowaniu według pięciu przemian. Zupa ma wiele dobroczynnych właściwości, jest lekkostrawna, dostarcza wiele energii, wzmacnia ,,czi " i krew. Można ją podawać małym dzieciom i osobom chorym. Mimo wszystko perspektywa gotowania i jedzenia kleiku ryżowego nie wydawała mi się szczególnie pociągająca ;)

Dopiero po przeczytaniu wstępu do przepisu na congee, w książce ,,Kuchnia chińska według Goka Wana", zdecydowałam się ugotować tą zupę. Autor tak sympatycznie pisze o congee twierdząc, że wszyscy Chińczycy uwielbiają tą zupę i zaczynają nią śniadanie. Chyba miliony Chińczyków nie mogą się mylić?:)

Do ugotowanego congee dodałam jajko ,,w koszulce" i trochę sosu sojowego - było to pyszne śniadanie.

Aby podać zupę na śniadanie, trzeba ugotować ją dzień wcześniej, ponieważ wymaga gotowania ok. 1-2 godziny. Chińczycy gotują congee kilka godzin, jednak wystarczy 40 minut gotowania, aby zupa była odpowiednio ugotowana.

Składniki:

• 1/2 szklanki ryżu
• 4-5 szklanek wody
• 1/2 łyżeczki soli

• 1/2 -1 łyżeczka jasnego sosu sojowego
• jajko ,,w koszulce"
• czerwona papryka, koperek - do dekoracji zupy

Przygotowanie:

• Ryż dokładnie wypłukać na sitku. 
• Ryż przełożyć do dużego garnka z grubym dnem i dodać wodę i sól. 
• Zupę doprowadzić do wrzenia, następnie zmniejszyć ogień do minimum. Mieszać od czasu do czasu i ewentualnie uzupełnić wodę, aby ryż się nie przypalał. Gotować 1-2 godziny. Im dłużej tym lepiej :)
• Po przełożeniu do miski, dodać do zupy jajko, sos sojowy, paprykę i koperek.

Smacznego

Róże karnawałowe (faworki)

Tuż przed tłustym czwartkiem, proponuję nieco inną odsłonę faworków . Oczywiście z tego ciasta można usmażyć faworki w tradycyjnym kształcie.

Składniki:

• 2 szklanki mąki pszennej
• 4 żółtka
• 4 łyżki spirytusu
• 5 łyżek kwaśnej śmietany 18%
• szczypta soli
• konfitura z wiśni do dekoracji
• cukier puder do posypania 
• białko jajka do sklejania 
• 1 kg smalcu do smażenia

Przygotowanie:

• Mąkę przesiać do dużej miski. Dodać sól, żółtka, spirytus, śmietanę.
• Zagnieść ciasto i bardzo dokładnie je wyrobić. Następnie ubić ciasto wałkiem lub tłuczkiem do mięsa, do powstania na cieście pęcherzyków.
• Rozwałkować ciasto na bardzo cienki placek. Wykrawać z ciasta kółka o różnej wielkości. Każde kółko naciąć na brzegach. Mniejsze kółko posmarować od spodu białkiem, położyć na większym kółku i mocno docisnąć.
• Róże smażyć na złoty kolor, na dobrze rozgrzanym smalcu. Następnie osączyć z tłuszczu na ręczniku papierowym.
• Po wystudzeniu, oprószyć róże cukrem pudrem i udekorować konfiturą.

Smacznego